نقش تشبیه در خوشه خوشه کردن حکایتهای تمثیلی دفتر سوم مثنوی معنوی

Authors

Abstract:

«تشبیه» در پدیدآمدن حکایت‌ها در دفتر سوم مثنوی معنوی نقش بسزایی دارد و باعث پدیدآمدن نوع خاصی از حکایت‌های تمثیلی گردیده‌ است که در این مقاله از آن­ها با عنوان «حکایت‌های تمثیلی خوشه‌ای و بی‌خوشه» یاد شده است. این حکایت‌ها به­عنوان مشبه‌به یک تشبیه مرکب یا گسترده هستند که نقطه‌ی شروعش در بیتی یا ابیاتی نهاده شده است. در نوع تمثیلی خوشه‌ای، هر حکایت چند هسته‌ی روایی و حکایت وابسته به عنوان خوشه دارد؛ درحالی­که در نوع بی‌خوشه، تنها یک یا چند هسته‌ی روایی وجود دارد و حکایتی به­عنوان خوشه وجود ندارد. در این زمینه­، تمثیل و روایت و حکایت و خوشه و بی‌خوشه بودن آن، از مسایلی است که با تشبیه پیوند ناگسستنی دارد. مقاله‌ی حاضر به پرسش‌هایی پاسخ می‌دهد که در دو حیطه‌ی بلاغی و داستانی مطرحند؛ سوال‌هایی از قبیلِ «چگونه تشبیه با ساختار روایی حکایت در ارتباط است و بر آن تاثیر می گذارد؟» و «تشبیه در ساختار حکایت‌های دفتر سوم مثنوی چه تقسیم­بندی پدید آورده‌است؟» نویسندگان  از این منظر، حکایت‌های دفتر سوم مثنوی معنوی را تحلیل می‌کنند و به بررسی و تحلیل انواع حکایت‌های تمثیلی کوتاه و بلند خوشه‌ای و بی‌خوشه می‌پردازند و در تمام آن­ها بر وجود تشبیه به­عنوان عنصر اصلی و سازنده در محور عمودی حکایت‌ها تأکید دارند. واژه­های کلیدی: «تشبیه» در پدیدآمدن حکایت‌ها در دفتر سوم مثنوی معنوی نقش بسزایی دارد و باعث پدیدآمدن نوع خاصی از حکایت‌های تمثیلی گردیده‌ است که در این مقاله از آن­ها با عنوان «حکایت‌های تمثیلی خوشه‌ای و بی‌خوشه» یاد شده است. این حکایت‌ها به­عنوان مشبه‌به یک تشبیه مرکب یا گسترده هستند که نقطه‌ی شروعش در بیتی یا ابیاتی نهاده شده است. در نوع تمثیلی خوشه‌ای، هر حکایت چند هسته‌ی روایی و حکایت وابسته به عنوان خوشه دارد؛ درحالی­که در نوع بی‌خوشه، تنها یک یا چند هسته‌ی روایی وجود دارد و حکایتی به­عنوان خوشه وجود ندارد. در این زمینه­، تمثیل و روایت و حکایت و خوشه و بی‌خوشه بودن آن، از مسایلی است که با تشبیه پیوند ناگسستنی دارد. مقاله‌ی حاضر به پرسش‌هایی پاسخ می‌دهد که در دو حیطه‌ی بلاغی و داستانی مطرحند؛ سوال‌هایی از قبیلِ «چگونه تشبیه با ساختار روایی حکایت در ارتباط است و بر آن تاثیر می گذارد؟» و «تشبیه در ساختار حکایت‌های دفتر سوم مثنوی چه تقسیم­بندی پدید آورده‌است؟» نویسندگان  از این منظر، حکایت‌های دفتر سوم مثنوی معنوی را تحلیل می‌کنند و به بررسی و تحلیل انواع حکایت‌های تمثیلی کوتاه و بلند خوشه‌ای و بی‌خوشه می‌پردازند و در تمام آن­ها بر وجود تشبیه به­عنوان عنصر اصلی و سازنده در محور عمودی حکایت‌ها تأکید دارند. واژه­های کلیدی:

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

تحلیل بسامدی درون‌مایه‌ها در دفتر سوم مثنوی

مثنوی کتابی عظیم مشحون از معانی متکثر و اندیشه‌هایی متنوع است که خواننده را در تلاطم امواج پی‌درپی خود غرقه و مبهوت می‌سازد. بهمین سبب و به دلیل درنگ مکرر مخاطب در پاگردهای ابیات مثنوی، معمولاً جهات اصلی اندیشه و اهداف کلّی کتاب مخفی مانده، خواننده از درک کلان فکرهای این کتاب مستطاب فرومی‌ماند. در این مقاله تلاش شده است تا این کلان فکرها در دفتر سوم مثنوی با روش تحلیل بسامدی درون‌مایه‌ها مشخص گشت...

full text

بررسی "کنش ارتباطی" در یک حکایت تمثیلی از دفتر اول مثنوی معنوی (مطالعۀ موردی مذاکرات داستان پنجم مثنوی معنوی بر اساس نظریۀ "کنش ارتباطی" هابرماس)

"دموکراسی گفتگویی" نظریه‌ای است که در قرن بیستم به‌وسیلۀ یورگن هابرماس، فیلسوف و جامعه‌شناس آلمانی طرح شد. این گفتگو در یک "حوزۀ عمومی" با "مشارکت آزاد شهروندان مستعد" شکل می‌گیرد. ابزار تعامل در آن "زبان ارتباطی عام" است و برای رسیدن به "تفاهم" یا "پذیرش استدلال برتر" صورت می‌گیرد. این نظریۀ هابرماس در ادبیات سیاسی معاصر تحت عنوان "کنش ارتباطی" شهرت یافته است. مولوی در حکایت تمثیلی"شیر و نخجیر...

full text

تحلیل گفتمان شخصیتها در حکایتهای مثنوی معنوی

گفتمان از بطن گفت وگو و شرایط حاکم برآن بیرون می آید. مثنوی معنوی به عنوان اثری داستانی از عنصر گفتمان برخوردار است که چگونگی شکل-گیری آن قابل بررسی است. گستردگی جامعـه ی مثنوی به وسعت دنیا از آغاز تا عصر شاعر است که در این اجتماع وسیع علاوه برحق، اشخاص بسیـاری اعم از پیامبران از آدم تا خاتم، خلفا، حاکمان، عارفان، عالمان و ... حضور دارند و هریک گفتمانی منحصربه خود دارند . این پژوهش گفتمان شخصیت...

15 صفحه اول

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 12  issue 2

pages  264- 289

publication date 2020-08-22

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023